Edirne

Współrzędne GPS: 41.670898, 26.567699

Region: 

Edirne (dawny Adrianopol) to największe miasto tureckie położone całkowicie w Europie. Założone przez rzymskiego cesarza Hadriana, pierwotnie nazywane było Hadrianopolis.

Około 1360 roku miasto zdobyły wojska Turków Osmańskich, którzy uczynili je swoją stolicą i z której Osmanowie wyruszali na dalsze podboje w Azji i w Europie. Z Edirne Mehmet (zwany później Zdobywcą) rozpoczął zwycięską kampanię mającą na celu zdobycie Konstantynopola. Stolicą imperium osmańskiego było do 1453 roku.

Saraçlar Caddesi

Osobom planującym zwiedzanie Edirne polecamy przewodnik Edirne w formie poręcznego ebooka.

Obecnie jest to całkiem przyjemne, niewielkie miasto, liczące sobie około 150 tysięcy mieszkańców. Pomimo licznych zabytków, w tym kilku klasy światowej, stosunkowo rzadko odwiedzają je turyści zza granicy, co pozwala mu zachować oryginalny, turecki charakter. Jednocześnie jest miastem przygranicznym, a jego mieszkańców charakteryzuje stosunkowo świeckie nastawienie do rzeczywistości. Wielką zaletą, z turystycznego punktu widzenia, jest mocno skoncentrowana lokalizacja najciekawszych miejsc w samym centrum miasta.

Tradycyjne zapasy w oliwie uwiecznione na pomniku Tradycyjne zapasy w oliwie uwiecznione na pomniku

Noclegi

W centrum miasta znajduje się sporo hoteli, z których większość usytuowała się przy ulicy Maarif Caddesi. Najciekawszym hotelem jest bez wątpienia Rüstempaşa Kervansaray, który mieści się we wnętrzu zbudowanego w XVI wieku karawanseraju.

Rüstempaşa Kervansaray Hotel Rüstempaşa Kervansaray

Drugą wyszukaną opcją noclegową w Edirne jest hotel butikowy Taşodalar, położony tuż przy meczecie Selimiye oraz słynnej historycznej łaźni Saray. Niewątpliwą zaletą tego miejsca jest możliwość spędzenia nocy w budynku, w którym podobno przyszedł na świat słynny sułtan osmański Mehmet II, zdobywca Konstantynopola.

Dobrą opcją noclegową jest również hotel Açıkgöz przy ulicy Tüfekçiler Çarşısı. W 2011 roku nocleg w pokoju 4-osobowym kosztował 120 TL ze śniadaniem. Pokoje są czyste, funkcjonalnie urządzone, z czystymi łazienkami, wyposażone w lodówkę, telewizor oraz dostęp do bezprzewodowego internetu. W 2012 roku zarówno standard hotelu, jak i cennik nie uległy zmianie.

Kilka hoteli średniej kategorii (Anıl, Antique, Efe) skupiło się w Edirne przy ulicy Maarif Caddesi. Znalezienie w nich wolnego pokoju nie powinno sprawiać problemu, jedynym kłopotem jest brak miejsc parkingowych przy tej ulicy.

Powrót do spisu treści

Restauracje

Przy głównym deptaku miasta, czyli Saraçlar Caddesi znajduje się sporo restauracji i lokant o zróżnicowanej ofercie. Osobiście polecamy Köfteci Tahmis, gdzie można skosztować smacznych köfte z sałatką i ayranem. Lokal oferuje również opcję na wynos - wówczas köfte podawane są w połowie bochenka chleba z dodatkiem bardzo pikantnego sosu.

Köfte z Köfteci Osman Köfte z Köfteci Osman

Kilka standardowych lokant, podających tradycyjne dania wystawione na widok w podgrzewaczach, znajduje się przy ulicy Çilingirler Caddesi. Warto zamówić w nich talaş kebab czyli mięso z warzywami i ryżem zapiekane w cieście. Lokalna wariacja z Edirne zastępuje mięso wątróbką.

Na pyszną i tanią herbatę w tradycyjnych tureckich filiżankach warto zatrzymać się w ogrodzie należącym do Kırkpınar Evi czyli muzeum poświęconego zapasom w oliwie. Duży ogród herbaciany działa również przy meczecie Üç Şerefeli.

Miejscem, które służy młodym i zamożnym mieszkańcom Edirne do pokazywania się jest lodziarnia Mado przy ulicy Saraçlar. Podaje się tu nie tylko lody i desery, ale również tradycyjne tureckie śniadania. Niestety za dość wygórowaną ceną nie stoi wysoka jakość obsługi: kelnerzy ruszają się jak muchy w smole, a wybrane z menu desery mogą okazać się chwilowo niedostępne.

Deser lodowy z lodziarni Mado w Edirne

Powrót do spisu treści

Zakupy i punkty usługowe

W Edirne znajduje się kilka tradycyjnych krytych bazarów. Można tam zaopatrzyć się zarówno w owoce i warzywa oraz ubrania, jak i tradycyjne pamiątki z Edirne, w tym tzw. meyve sabunu, czyli kolorowe mydełka w kształcie rozmaitych owoców, aromatyzowane olejkiem różanym.

Mydełka różane z Selimiye Arastası Mydełka różane z Selimiye Arastası

Najważniejsze bazary to: Ali Paşa przy Saraçlar Caddesi, zaprojektowany przez Mimara Sinana w 1569 roku, Bedesten w sąsiedztwie Eski Camii, który jest jeszcze starszy, gdyż powstał w 1418 roku oraz Selimiye Arastası mieszczący się pod meczetem Selimiye.

Poszukując bardziej nowoczesnych sklepów bez problemu odnajdziecie w centrum miasta kilka dyskontów spożywczo-przemysłowych, oferujących podstawowe środki spożywcze i higieniczne. Przy ulicy Çilingirler Caddesi mieści się dyskont Şok, a placówki sieci BIM znajdują się przy ulicach Balık Pazarı Caddesi oraz Sarıca Paşa Caddesi.

Przy ulicy Saraçlar Caddesi można także zaopatrzyć się w ubrania znanych tureckich marek odzieżowych: LC Waikiki oraz DeFacto.

Większość banków ma swoje siedziby przy placu Hürriyet Meydanı, tam też znajdują się ich bankomaty. Dogodnie położony oddział poczty mieści się przy ulicy Saraçlar Caddesi. Można w nim, oprócz standardowych usług pocztowych, zakupić naklejkę HGS, niezbędną do podróżowania tureckimi autostradami.

Duże centra handlowe i supermarkety położone są poza ścisłym historycznym centrum Edirne. Duży hipermarket Kipa (czyli Tesco) oraz supermarket Migros znajdują się przy ulicy Atatürk Bulvarı po południowo-wschodniej stronie miasta.

Powrót do spisu treści

Co warto zobaczyć: 

Jako dawna stolica osmańska Edirne jest miastem bogatym w ciekawe zabytki, na które można się natknąć w każdym zakątku miasta. Jeżeli macie mało czasu na zwiedzanie, to proponujemy Wam krótką listę najciekawszych obiektów miasta:

Meczet Selimiye

Najważniejszym zabytkiem Edirne jest kompleks meczetowy Selimiye. Najsłynniejszy architekt osmański zaprojektował go dla sułtana Selima II w latach 1569-1575. Meczet często uznawany jest za najwspanialsze dzieło Sinana, a pomnik samego architekta znajduje się w sąsiedztwie meczetu. W uznaniu walorów architektonicznych budowla została w 2011 roku wpisana na Listę Światowego Dziedzictwa UNESCO.

Meczet Selimiye Meczet Selimiye

Jedno z wejść do meczetu prowadzi przez bazar Selimiye Arastası, na którym sprzedawane są głównie pamiątki. Natomiast w południowym rogu kompleksu, w medresie, mieści się Muzeum Założenia Selimiye (tr. Selimiye Vakıf Müzesi).

Meczet Üç Şerefeli

Drugim ważnym meczetem w Edirne jest zbudowany w latach 1437-1447 Üç Şerefeli Cami czyli meczet z trzema balkonikami. Nazwa ta pochodzi od jednego z czterech minaretów zdobiących budowlę.

Üç Şerefeli Cami Üç Şerefeli Cami

Meczet Eski Cami

Trzeci ważny meczet w Edirne to Eski Cami czyli Stary Meczet. Jak sama nazwa wskazuje, jest on starszy od wymienionych poprzednio, gdyż został wzniesiony w latach 1403-1414. Najbardziej rzucającym się w oczy elementem zdobienia tego meczetu są ogromne inskrypcje wykaligrafowane na ścianach zewnętrzynych.

Eski Cami nocą
Eski Cami nocą

Meczet Muradiye Camii

Kolejny ciekawy meczet w Edirne to Muradiye Camii, położony nieco na uboczu, na wzgórzu z pięknymi widokami na miasto. Szczególnie warte uwagi są zdobiące wnętrze meczetu kafle i freski oraz zewnętrzne inskrypcje.

Meczet Muradiye Camii
Meczet Muradiye Camii

Kompleks meczetowy Bajezida II

Wielką atrakcją Edirne jest kompleks meczetowy Bajezida II. Położony nieco na uboczu stanowi piękny przykład tzw. külliye, na którą składają się hotel dla podróżnych, piekarnia, kuchnia dla ubogich, szpital dla obłąkanych, zwykły szpital oraz szkoła religijna.

Kompleks meczetowy Bajezida II w Edirne
Kompleks meczetowy Bajezida II w Edirne

We wnętrzach szpitala oraz medresy mieści się obecnie Muzeum Zdrowia, nagradzane w kraju i poza granicami. W historycznych wnętrzach odtworzono sceny z czasów świetności osmańskiej medycyny oraz zgromadzono wiele cennych eksponatów.

Muzeum Zdrowia w Edirne
Muzeum Zdrowia w Edirne

Do meczetu Bajezida II i Muzeum Zdrowia droga prowadzi przez dwa zabytkowe mosty nad rzeką Tundża - Yalnızgöz i Beyazıd II.

Meczet Gazi Mihal

Kolejnym historycznym meczetem Edirne jest meczet Gazi Mihal, który niegdyś stanowił część większego kompleksu. Do naszych czasów zachowały się, oprócz samego meczetu, jedynie zrujnowane łaźnie.

Do meczetu Gazi Mihal można dostać się przechodząc przez najstarszy most Edirne, również noszący nazwę Gazi Mihal. Został on zbudowany jeszcze w czasach bizantyjskich, a dokładnie w XIII wieku.

Meczet Şahmelek

Naprzeciwko meczetu Gazi Mihal, na drugim brzegu rzeki Tundża, stoi zabytkowy meczet Şahmelek, wzniesiony z ciosanych kamieni oraz cegieł. Stanowi on ważną budowlę dla badaczy architektury wczesno-osmańskiej.

Meczet Lari Çelebi

Meczet Lari Çelebi, potocznie nazywany Laleli, nosi imię nadwornego medyka sułtana Mehmeda Zdobywcy. Poza tzw. meczetami imperialnymi, tj. zleconymi bezpośrednio przez sułtanów z dynastii Osmanów, jest to największy meczet w Edirne.

Meczet Hıdır Ağa

Warto zwrócić także uwagę na niewielki i z pozoru skromy budynek, stojący w sąsiedztwie meczetu Selimiye. Jest to pochodzący z XVI wieku meczet Hıdır Ağa, nazywany czasami 'małym Selimiye'. W czasie pobytu w Edirne warto poszukać takich perełek architektury sakralnej z czasów osmańskich.

Muzeum Archeologiczne i Etnograficzne

Na meczetach nie kończą się atrakcje kulturalno-historyczne Edirne. Pod odwiedzinach w meczecie Selimiye warto zajrzeć do znajdującego się po sąsiedzku Muzeum Archeologicznego i Etnograficznego, którego najciekawszym eksponatem jest dolmen czyli rodzaj prehistorycznego megalitycznego grobowca. Oprócz niego w swoich zbiorach muzeum posiada, w sekcji archeologicznej znaleziska z pobliskiej Wieży Macedońskiej, a w sekcji etnograficznej - tradycyjne stroje z czasów osmańskich oraz wnętrza domostw.

Dolmen z Muzeum Archeologicznego i Etnograficznego w Edirne
Dolmen z Muzeum Archeologicznego i Etnograficznego w Edirne

Naprzeciwko muzeum znajduje się wystawa grobowców osmańskich, i chociaż nie jest to prawdziwe cmentarzysko, warto obejrzeć ich typowe wzory i dekoracje.

Wystawa grobowców osmańskich Wystawa grobowców osmańskich

Wieża Macedońska

Wieża Macedońska, stojąca w pobliżu meczetu Üç Şerefeli, jest częścią fortyfikacji miejskich z czasów rzymskich. Podobno w najbliższym czasie ma przejść gruntowny remont, który przekształci ją w placówkę muzealną.

Wieża Macedońska Wieża Macedońska

Łaźnia Sokollu Mehmet Paşa

Obok Wieży Macedońskiej położona jest najważniejsza zabytkowa łaźnia w Edirne - Sokollu Mehmet Hamam, zaprojektowana przez Sinana dla wielkiego wezyra Sokollu i nadal przyjmująca klientów poszukujących odświeżenia i oczyszczenia.

Sokollu Mehmet Hamam Sokollu Mehmet Hamam

Łaźnia Saray

Drugą zabytkową łaźnią w mieście jest Saray Hamamı, będąca pozostałością po nieistniejącym już pałacu sułtańskim z XIV wieku. Przez prawie sto lat popadała w ruinę, ale w 2009 roku zaczęła ponownie przyjmować klientów.

Saray Hamamı
Łaźnia Saray

Dzielnica Kaleiçi i Wielka Synagoga

Sercem Edirne jest obszar starego miasta czyli tzw. Kaleiçi, którego granice wyznaczają ulice Saraçlar Caddesi oraz Talat Paşa Caddesi. To wąski labirynt uliczek na planie siatki, w którym można odnaleźć wiele perełek architektury osmańskiej. Część budynków została pięknie odrestaurowana, ale części grozi niestety zawalenie.

Domy osmańskie w dzielnicy Kaleiçi Domy osmańskie w dzielnicy Kaleiçi

W tej plątaninie warto odszukać Wielką Synagogę (tr. Büyük Sinagog) z początków XX wieku. Obecnie znajduje się w opłakanym stanie, ale prowadzone są prace renowacyjne, więc może już wkrótce wróci do stanu swojej największej świetności.

Wielka Synagoga w Edirne Wielka Synagoga w Edirne

Pałac sułtański Saray-ı Cedid-i Amire

Położone w okolicach wyspy Sarayiçi pozostałości dawnego pałacu sułtanów osmańskich nie zachowały się w dobrym stanie, ale ze względu na ich znaczenie historyczne warto je obejrzeć, tym bardziej, że ich fragmenty są obecnie poddawane rekonstrukcji.

Pałac sułtański Saray-ı Cedid-i Amire
Pałac sułtański Saray-ı Cedid-i Amire

Stadion Kırkpınar i Dom Kırkpınar

Edirne to również centrum bardzo tureckiego sportu - zapasów w oliwie. Mistrzostwa w tej dyscyplinie odbywają się zazwyczaj na przełomie czerwca i lipca. Stadion, na którym odbywają się turnieje zapaśnicze stoi na wyspie Sarayiçi, naprzeciwko pozostałości pałacu Saray-ı Cedid-i Amire. Na wyspę prowadzą trzy zabytkowe mosty: Şahabeddina Paszy, Mehmeda Zdobywcy i Sulejmana Wspaniałego.

Warto również zajrzeć do Kırkpınar Evi, gdzie za darmo można zobaczyć ekspozycję dotyczącą tego sportu, zdjęcia mistrzów, ich tradycyjne ubiory oraz odznaczenia. Życzliwy zarządca chętnie oprowadza po domu i częstuje gości herbatą w przylegającym ogrodzie.

Zdjęcia zapaśników z Kırkpınar Evi Zdjęcie zapaśników z Kırkpınar Evi

Spacerując po Edirne co krok napotyka się zabytkowe budowle. Większość z nich jest pięknie odrestaurowana, ale zdarzają się również budynki całkowicie zruinowane. Należy do nich przykładowo Łaźnia Janczarów (tr. Yeniceriler Hamami), położona nieopodal meczetu Murada II. Pozostaje mieć nadzieję, że kiedyś i jej zostanie przywrócona dawna świetność.

Łaźnia Janczarów Ruiny łaźni Janczarów w Edirne

Jak dotrzeć?: 

Samochodem: obok Edirne przebiegają dwie główne trasy drogowe do Stambułu. Autostrada E80 prowadzi z przejścia granicznego w Kapıkule do Edirne (na tym odcinku jest bezpłatna) i dalej na wschód do Stambułu (odcinek płatny), przez Most Fatiha na Bosforze (również płatny) do Azji Mniejszej. Można nią przejechać całą Turcję z zachodu na wschód, przez Bolu, Erzincan i Erzurum aż na granicę z Iranem. Odległość z Edirne do Stambułu wynosi 237 km.

Alternatywna, darmowa trasa z Edirne do Stambułu prowadzi drogą D100, wiodącą równolegle do autostrady, po jej południowej stronie. Przetestowany przez nas odcinek tej tray z Edirne do Havsa był znakomitej jakości. Wybierając tą trasę przejeżdża się przez miasta Havsa, Babaeski, Lüleburgaz, Çorlu, Silivri do Büyükçekmece na przedmieściach Stambułu. Od tego punktu droga nazywa się E-5 Karayolu i prowadzi do ścisłego centrum Stambułu. Obie trasy - płatną i darmową - łączy wiele zjazdów, więc na każdym etapie przejazdu można przedostać się z jednej drogi na drugą.

W celu dojazdu z Edirne na południe, na półwysep Gallipoli, należy dojechać jedną z dwóch omówionych powyżej tras w okolice Havsa i zjechać na drogę E87 (D550). Prowadzi ona przez Uzunköprü (66 km) i Keşan (113 km) do położonych na półwyspie miast Gelibolu (180 km) i Eceabat (221 km), z których można przeprawić się promem do Azji Mniejszej.

Pociągiem: przez Edirne przejeżdża pociąg Bosfor Ekspresi, który łączy przygraniczną miejscowość Kapıkule z europejską częścią Stambułu. Trasa pociągu przebiega przez Edirne, Alpullu, Çerkezköy i Halkalı. Pociąg odjeżdża z Edirne codziennie o godzinie 3:55, a do Stambułu dociera o godzinie 8:25.

W przeciwnym kierunku czyli ze Stambułu Bosfor Ekspresi odjeżdża o 22:00 i do Edirne dojeżdża o 02:28.

Główny dworzec kolejowy w Edirne (tr. Edirne Gar) położony jest około 4 km na wschód od centrum miasta, niedaleko prowadzącej w kierunku Stambułu drogi Atatürk Bulvar, naprzeciwko hipermarketów Migros i Kipa.

Podobno pociągi jadące w kierunku Kapıkule zatrzymują się również na niewielkim przystanku nazywanym Edirne Miasto (tr. Edirne Şehir). Jest on zlokalizowany na obrzeżach starej dzielnicy Kaleiçi, przy rzece Tundża, w odległości mniej niż 1 km od centrum.

Uwaga: od marca 2012 roku do chwili obecnej (sierpień 2013), z powodu remontu linii kolejowej, odcinek ze stambulskiej stacji Sirkeci przez Edirne do Kapıkule obsługuje autokarowa komunikacja zastępcza.

Autokarem: najważniejsze połączenia autokarowe łączą Edirne ze Stambułem (2,5 godziny jazdy), Çanakkale (z przeprawą promową - 4 godziny) i Ankarą (9,5 godziny). Ponadto można z Edirne dojechać bezpośrednio m.in. do Antalyi, Balıkesir, Eskişehir i Isparty.

Lokalne połączenia autokarowe umożliwiają dojazd do innych miast w tureckiej części Tracji, w tym do Babaeski, Çorlu, Havsa, Lüleburgaz i Tekirdağ.

Dworzec autokarowy w Edirne znajduje się około 9 km od centrum miasta, po stronie południowo-wschodniej, przy drodze D100. Z centrum Edirne kursują na dworzec autobusy miejskie (linia nr 5) oraz minibusy, które odjeżdżają sprzed biura informacji turystycznej przy ulicy Talat Paşa Caddesi.

Dojazd do przejść granicznych: Edirne położone jest na ważnym szlaku komunikacyjnym łączącym Europę z Azją Mniejszą. W pobliżu miasta znajdują się drogowe przejścia graniczne z Bułgarią (Kapıkule-Kapitan Andreevo) oraz Grecją (Pazarkule-Kastanies).

Do przejścia granicznego w Kapıkule można dojechać z Edirne dolmuszem, odjeżdżającym z przystanku naprzeciwko biura informacji turystycznej (18 km).

Dojazd do przejścia Pazarkule jest nieco trudniejszy: można skorzystać do dolmusza jadącego do miejscowości Karaağaç (4 km), ale ostatni odcinek drogi do granicy trzeba pokonać taksówką lub podejść na piechotę (3,5 km).

Powiązane artykuły: 

Powiązane relacje: 

Odpowiedzi

Synagoga

4 lata temu synagoga była chyba w jeszcze bardziej opłakanym stanie: Synagoga w Edirne AD 2007T

Edirne

Właśnie wróciłam z Turcji i miałam przyjemność gościć w Edirne oraz nocować w hotelu Rüstempaşa Kervansaray.Jestem pod wrażeniem tego miejsca i szkoda,że turyści traktują je jako tranzyt.