Z wielką radością przekazujemy naszym Czytelnikom pracę magisterską zatytułowaną "Pergamon – architektura i rzeźba", autorstwa Natalii Potoniec. Sama autorka mówi o sobie: "Ukończyłam studia kulturoznawcze ze specjalnością - cywilizacja śródziemnomorska na Uniwersytecie Jagiellońskim pod kierownictwem naukowym prof. dr hab. Janusza A. Ostrowskiego, specjalisty z zakresu archeologii i sztuki starożytnego Rzymu, autora m.in książki "Między Eufratem i Bosforem (Azja Mniejsza od śmierci Aleksandra Wielkiego do najazdu Turków seldżuckich". Interesuję się historią i sztuką starożytną, jestem amatorką podróży w ogólnym znaczeniu, oraz takich, których celem jest podążanie śladami historii. Poza tym jestem mamą trójki dzieci, uwielbiam wycieczki górskie oraz fotografować."

Streszczenie

"Tematem mojej pracy jest starożytne miasto Pergamon, leżące w Azji Mniejszej, którego początek i rozkwit przypadł w okresie panowania dynastii Attalidów, pomiędzy rokiem 283 a 133 p.n.e. i który miał miejsce w okresie hellenistycznym, trwającym od śmierci Aleksandra Wielkiego do pojawienia się Rzymian w Azji Mniejszej. Temat, który wybrałam jest mi szczególnie bliski, gdyż dzisiejsze pozostałości Pergamonu zwiedziłam osobiście i wrażenie tego niezwykłego miejsca pozostawiły we mnie niezatarte wrażenie. Starałam się więc w możliwie wyczerpujący sposób opisać to unikalne i urzekające miasto, które jest jednocześnie częścią dziedzictwa epoki hellenistycznej.

Moja praca składa się z sześciu rozdziałów. Rozdział pierwszy opisuje historię wykopalisk archeologicznych starożytnego Pergamonu. Drugi rozdział opisuje dzieje miasta Pergamon, jego powstanie i rozwój, niezbędne do zrozumienia, dlaczego było ono takie ważne w świecie starożytnym i dlaczego wciąż urzeka nas swoim majestatem. Trzeci rozdział opisuje budowle z okresu hellenistycznego, plan miasta wraz z rozmieszczeniem głównych budowli, ich funkcji społecznych i kulturalnych, rozpoczynając od szczytu wzgórza(Akropolu) i posuwając się wzdłuż starożytnej głównej drogi w dół poprzez agory i gimnazjony do dolnego miasta leżącego u podnóża góry. Czwarty rozdział jest kontynuacją trzeciego, ale odnosi się już do czasów rzymskich. Opisuje budowle, które zostały odbudowane, przebudowane z okresu wcześniejszego lub na nowo albo dodane w całości kompozycyjnej, jako nowe. W rozdziale piątym koncentruję się na rzeźbie i płaskorzeźbie, która jest nieodłączną częścią architektury, głównie ze względu na to, że Pergamon był w okresie hellenistycznym głównym ośrodkiem sztuki rzeźbiarskiej.

Pergamon należy do jednych z najbardziej fascynujących starożytnych miast, które posiada ciekawą historię, a jego nietypowe położenie na stoku stromego wzgórza, stworzyło rozwiązanie architektoniczne podziwiane po dziś dzień wraz z jego pięknymi budowlami. Niestety prawie cała, obszerna literatura na temat Pergamonu jest dostępna jedynie w obcych językach. Postanowiłam to zmienić mając jednocześnie nadzieję, że niniejsza praca przyczyni się do uzupełnienia wiedzy o miastach na wybrzeżach Azji Mniejszej i służyć będzie uzupełnieniu piśmiennictwa polskiego z tego zakresu."

Całość tej obszernej, bo liczącej aż 126 stron pracy, wraz z bibliografią oraz ilustracjami, jest dostępna do pobrania w formacie pdf, jako załącznik do tego tekstu. Życzymy inspirującej lektury!