Brama Myndos w Bodrum

Współrzędne GPS: 37.037701, 27.413500

Położenie w mieście: 

Brama Myndos (tr. Myndos Kapısı) to jedyna znacząca pozostałość po wspaniałych murach obronnych, które chroniły karyjskie miasto Halikarnas przed najazdami. W przeciwieństwie do słynnego Zamku Świętego Piotra ten zabytek położony w Bodrum rzadko odwiedzany jest przez turystów, więc istnieje wysokie prawdopodobieństwo, że podczas zwiedzania będziecie mieli to miejsce tylko dla siebie.

Brama Myndos

Mury obronne Halikarnasu wzniesione zostały za panowania karyjskiego władcy Mauzolosa, około 364 roku p.n.e. Ciągnęły się od zachodniej strony portu do wzgórza Göktepe. W miejscach, gdzie mury schodziły do morza, stały niegdyś dwie fortece: w Salmakis po stronie zachodniej i w Zephyrion na wschodzie.

Jedna z wież obronnych Bramy Myndos

Do Halikarnasu prowadziły dwie bramy, położone na wschodzie i zachodzie miasta. Z Bramy Mylasa, wychodzącej na wschód, nie zachował się do naszych czasów żaden ślad. Natomiast zachodnia Brama Myndos przetrwała w całkiem dobrym stanie.

Brama Myndos

Nazwy obu bram związane były z kierunkiem, w którym prowadziły przechodzące przez nie drogi. Droga rozpoczynająca się przy Bramie Mylasa wiodła na wschód do miasta Mylasa (obecnie znanego jako Milas), pierwszej stolicy antycznej Karii. Od Bramy Myndos na zachód prowadziła droga do założonej przez Dorów kolonii znanej jako Myndos, której pozostałości znajdują się na terenie miejscowości wypoczynkowej Gümüslük.

Widok z Bramy Myndos

Brama Myndos składała się z trzech monumentalnych wież obronnych wzniesionych z bloków wykutych w skale znanej jako andezyt, otaczających wewnętrzny dziedziniec. Oryginalna wysokość tych wież nie jest znana. Środkowa wieża została całkowicie zniszczona, ale dwie wieże zewnętrzne ciągle górują nad Bodrum.

Jedna z wież obronnych Bramy Myndos

Dodatkowo mury chroniła długa na 56 metrów fosa, otaczająca południową wieżę obronną od zachodu i południa. Głębokość tej fosy sięgała 2,5 metra, a jej szerokość - 7 metrów. Według Ariannosa, biografa Aleksandra Wielkiego, gdy wódz macedoński przypuścił w 334 roku p.n.e. szturm na Halikarnas, jego oddziały musiały pokonać fosę przed Bramą Myndos. Podczas jej przekraczania zawaliła się wąska kładka, co było przyczyną śmierci wielu żołnierzy. Podczas oblężenia mury obronne Halikarnasu zostały uszkodzone, a następnie naprawione, na rozkaz macedońskiego przywódcy.

Fosa przed Bramą Myndos

Pod koniec XX wieku dwa koncerny - Ericsson i Turkcell - dostarczyły środków finansowych na renowację Bramy Myndos. Był to pierwszy etap szerzej zakrojonego projektu, którego cel stanowiła restauracja wielu zabytków antycznego Halikarnasu. Po Bramie Myndos przyszła również kolej na osmańską stocznię po zachodniej stronie mariny w Bodrum oraz antyczny teatr położony na zboczu wzgórza Göktepe.

W bezpośrednim sąsiedztwie Bramy Myndos badacze odkopali dwa łukowo sklepione grobowce z IV wieku p.n.e. Jeden z nich jest dwukondygnacyjny, a drugi posiada zalewie jeden poziom.

Jeden z grobowców z IV wieku p.n.e.

Około 100 metrów na zachód od bramy znajduje się teren nekropolii z okresu rzymskiego. 17 widocznych grobowców jest datowanych na IV wiek n.e. Podłoga jednego z tych grobowców jest ozdobiona piękną mozaiką. Co ciekawe, nekropolia stoi na obszarze należącym do hotelu, którego właściciele dostarczyli środków finansowych na jej renowację.

Mozaika podłogowa w grobowcu (zdjęcie autorstwa Lukromana)

Również tuż przy Bramie Myndos znajdują się groby z okresu rzymskiego.

Grób z czasów rzymskich przy Bramie Myndos

Informacje praktyczne

Brama Myndos położona jest na zachód od portu w Bodrum, przy Büyük İskender Caddesi (czyli ulicy Aleksandra Wielkiego), nieopodal obwodnicy Bodrum czyli trasy D330 do Turgutreis.

Kierunkowskaz do Bramy Myndos od trasy D330

Do bramy można dojść z centrum Bodrum na piechotę, po drodze zwiedzając pozostałości Mauzoleum oraz antyczny teatr. Najkrótsza trasa spaceru spod Zamku Świętego Piotra do bramy ma długość 2 kilometrów.

Teren przy bramie jest zadbany i dobrze oznakowany przez nowe tablice informacyjne w językach tureckim i angielskim.

Plan sytuacyjny okolic Bramy Myndos

Powiązane artykuły: 

Powiązane relacje: