Górne Miasto w Hattuşaş

Współrzędne GPS: 40.007900, 34.618401

Położenie w mieście: 

Najwyższy punkt w Hattuşaş - nad sztucznym nasypem Yerkapı - stanowi wyśmienity punkt widokowy na Górne Miasto (tr. Yukarı Şehir). Patrząc od lewej strony widać stamtąd fortyfikacje Hattuşaş, wspinające się od Bramy Lwów do Yerkapı i dalej wiodące na wschód, do Bramy Królewskiej. Pośrodku łuku zakreślanego przez mury miejskie znajduje się wał ziemny Yerkapı, a ponad nim - Brama Sfinksów.

 Widok na Górne Miasto w Hattuşaş z nasypu Yerkapı Widok na Górne Miasto w Hattuşaş z nasypu Yerkapı

Niemal wszystkie widoczne z tego punktu fundamenty budowli należą do świątyń hetyckich. Były one, co jest charakterystyczne dla architektury Hetytów, wznoszone na drewnianych ramach i wypełniane suszonymi na słońcu cegłami, które stały na kamiennych fundamentach. Dachy budynków były zazwyczaj płaskie.

Pomimo widocznych różnic, świątynie budowano w oparciu o jeden podstawowy plan: wszystkie składały się z centralnego otwartego dziedzińca, z którego wiodła droga, przez korytarz przejściowy, do komnaty kultu religijnego. W tym pomieszczeniu stał posąg bóstwa, któremu dedykowana była świątynia. Owe posągi wykonywano w całości z metalu lub łączono go z drewnem. Co ciekawe, archeologom nie udało się znaleźć ani jednego z nich. O ich istnieniu wiemy z odnalezionych zapisów hetyckich. Pozostałe pomieszczenia pełniły funkcję magazynowe oraz mieszkalne dla kapłanów.

W sumie w Hattuşaş odkryto do tej pory 28 świątyń, co nie powinno nas dziwić - w końcu stolica Hetytów nazywana była niegdyś 'Miastem Tysiąca Bogów', a każde bóstwo wymagało przecież własnego ośrodka kultu. Hetyci podobno obawiali się bóstw krajów, które podbili, dlatego też składali im ofiary, włączając je do swojego panteonu.

Widok na Górne Miasto w Hattuşaş z nasypu Yerkapı Widok na Górne Miasto w Hattuşaş z nasypu Yerkapı

Świątynie w Hattuşaş powstawały od XIII wieku p.n.e. Ich wymiary wahają się od 400 aż do 1500 metrów kwadratowych. Obecnie, dla ich łatwiejszej identyfikacji, archeologowie nadali im numery. Przykładowo, świątynie położone na północ od Yerkapı noszą numery 2, 3, 4 i 5. Niektóre z nich były dwupiętrowe. Dziedziniec Świątyni nr 3 był ozdobiony rzeźbami lwów, które obecnie są wystawione w Muzeum w Boğazköy.

Najciekawszą ze świątyń Górnego Miasta jest ta oznaczona numerem 5. Wyróżniają ją rozmiary oraz odmienne od pozostałych świątyń rozplanowanie. Jej wymiary, 60 na 60 metrów, są zbliżone do wielkości Wielkiej Świątyni, którą przypomina również planem oraz sposobem konstrukcji części wewnętrznej. Została mianowicie zbudowana na planie podwójnej świątyni. Była poświęcona dwóm bóstwom.

Nieopodal Świątyni 5 odkryto pozostałości budynków, w których przypuszcza się, że przebywali władcy hetyccy podczas ceremonii religijnych. Szczególnie ciekawym znaleziskiem z tych budynków jest relief przedstawiający króla Tudhaliya. Widać na nim władcę trzymającego w prawej dłoni włócznię, ubranego w krótką tunikę i hełm z rogami. Obecność rogów oznacza, że władca zmarł i został zaliczony w poczet bogów. Obecnie ten relief stanowi cześć ekspozycji Muzeum w Çorum.

Dojazd

Należy dojechać do Hattuşaş. Utwardzona droga prowadząca przez teren Hattuşaş rozwidla się około 300 metrów po przystanku przy Dolnym Mieście. Trasa zwiedzania wiedzie prawą odnogą drogi w kierunku na Bramę Lwów. Parking przy Yerkapı i Bramie Sfinksów jest trzecim przystankiem i parkingiem, po Wielkiej Świątyni i Bramie Lwów, na wyznaczonej trasie zwiedzania.

Powiązane artykuły: 

Powiązane relacje: